Cách trồng bí đỏ lấy quả - hướng dẫn cách trồng và chăm bón bí đỏ
| Ảnh minh họa |
Bạn đang xem: Cách trồng bí đỏ lấy quả
Một số điều cần biết khi trồng bí đỏBí một số loại giống như bí đỏ trái dài, bí đỏ hồ lô, bí ngô khổng lồ xuất xứ từ Mỹ, bí đỏ Nhật, bí ngô cao sản và một số giống bí ngô lai khác.Bí đỏ được trồng thích hợp ở các vùng khí hậu nhiệt đới. Cây bí ngô trồng được quanh năm, tuy nhiên tốt nhất là trồng bí đỏ vào mùa khô hơn là mùa mưa rét, vì thời tiết lạnh sẽ khiến bí ngô khó ra hoa, thụ phấn và đậu quả.Địa điểm trồng bí ngô phải ở nơi có nhiều ánh sáng và không gian để cây leo, có thể để cây leo dưới mặt đất hoặc làm giàn cho cây leo. Nếu trồng tại nhà thì có thể trồng trong các thùng xốp lớn.Bí đỏ có bộ rễ tốt với khả năng chống khô hạn rất cao, tuy nhiên lại không chịu được ngập úng, do vậy đất trồng bí đỏ phải là nơi khô ráo, đất giữ ẩm và thoát nước tốt. Muốn trồng bí đỏ đạt năng suất cao cần phải làm đất thật kỹ và tơi xốp. Độ PH của đất phải từ 5,5 -7,5.Bí đỏ hay bí ngô không kén đất trồng, có thể trồng trên đất ruộng, tuy nhiên để bí đỏ cho năng suất cao thì cần phải được trồng trên các loại đất thịt nhẹ, đất pha cát, loại đất có độ tơi xốp, khả năng hút ẩm cao, tuy nhiên phải chú ý không để đất bị ngập nước sẽ khiến cây bị thối rễ.Bước 1: Ngâm hạt giống bí đỏHạt giống bí đỏ bạn có thể mua ở chợ, siêu thị hoặc tự gây giống bằng việc lấy hạt từ những trái bí già rồi phơi khô để sử dụng làm hạt giống.Ngâm hạt giống bí đỏ vào vào nước ấm 30 - 35°C từ 6 - 8 tiếng, sau đó vớt hạt ra rửa lại bằng nước sạch và ủ vào khăn ẩm ở nhiệt độ 20 - 25°C trong 1 đêm. Kiểm tra thấy hạt giống nứt nanh thì đem gieo vào bầu đất.Bước 2: Gieo hạt bí đỏ
Có thể sử dụng khay chậu, thùng xốp hoặc bầu đất để gieo hạt, lưu ý đất gieo hạt cần phải là đất sạch và nhiều dưỡng chất, bạn có thể mua các loại đất hữu cơ có bán ở trên thị trường như đất Tribat, Multi,... Hoặc nếu sử dụng đất bình thường thì cần phải xử lý đất bằng việc rải vôi trộn vào đất phơi nắng 10 - 15 ngày để diệt mầm bệnh có trong đất, sau đó bón lót cho đất gieo bằng tro trấu, mùn cưa hoặc xơ dừa với phân chuồng ủ hoại để tăng cường chất dinh dưỡng cho đất gieo hạt.Tạo lỗ sâu khoảng 1cm rồi gieo hạt bí đỏ đã ngâm ủ vào khay chậu gieo, mỗi lỗ gieo 1 - 2 hạt và phủ một lớp đất mỏng lên.Khi gieo xong phun nước cho đất ẩm. Đặt chậu ươm bên cạnh nơi có ánh nắng ấm để thúc đẩy việc nảy mầm. Có thể rải Basudin vào đất để phòng trừ kiến gây hại.Bước 3: Trồng bí đỏ
Sau khi gieo hạt bí đỏ được khoảng 7 - 10 ngày sẽ cho cây có từ 2 - 3 lá nhám thì tiến hành bứng cây ra trồng vào ruộng, hoặc trồng riêng vào từng chậu, thùng xốp, xô nhựa cỡ lớn.Lưu ý trước khi trồng cây khoảng 10 ngày thì phải làm đất trồng thật kỹ, dọn dẹp cỏ rác, bón vôi, phân chuồng ủ hoại và phân lân vào đất cày xới đều cho đất tơi xốp. Nếu trồng tại nhà trong thùng xốp thì chỉ cần làm đất sạch, bón lót vôi, phân chuồng và mùn mục hoặc xơ dừa, xới đất cho tơi xốp rồi phơi nắng 10 - 15 ngày trước khi trồng cây con.Tiến hành làm luống cho đất trồng, lên luống cao 20 - 30cm, liếp rộng khoảng 3m, hàng cách hàng 5 - 6m, mỗi cây cách nhau 50 - 80cm. Nếu trồng vào mùa mưa thì nên làm rãnh sâu giữa 2 liếp và làm mương thoát quanh ruộng để thoát nước tránh ngập nước khiến cây bị thối rễ.Tạo hố đất sâu, nhấc nhẹ bầu cây bí đỏ và vùi kín bầu cây dưới đất, đôn cho chặt gốc. Phủ rơm rạ, gỗ mùn, cỏ khô xung quanh gốc để giữ ẩm cho cây.Nên trồng cây vào buổi chiều mát khi nắng đã tắt. Khi trồng cây con xong cần tưới nước mỗi ngày 2 lần và che phủ tạo bóng râm trong 1 tuần đầu để cây con hồi sức.Chăm sóc cây bí ngôTưới nướcBí đỏ không cần phải tưới nước nhiều, chỉ cần tưới đủ 2 lần mỗi ngày vào 7 - 10 ngày đầu khi trồng cây con để cây hồi sức, sau đó có thể cách 2 - 3 ngày tưới nước 1 lần. Tuy nhiên vào thời điểm bí đỏ ra hoa thì cần phải tưới nhiều nước để cung cấp độ ẩm cho cây ra hoa, thụ phấn.Vào mùa mưa thì cần chú ý vun luống cho cây cao để tránh bị ngập úng, không được để tình trạng đất bị ngập nước gây thối rễ và cũng không được để đất quá khô sẽ khiến cây bị còi cọc và cho ít trái.Bón phânSau khi trồng cây con được được 3 - 4 lá thật thì sử dụng phân DAP pha loãng với nước để tưới vào gốc cây, chú ý tránh tưới vào lá cây. Kết hợp làm cỏ, vun xới gốc cho cây.Chế độ phân bón cho cây bí đỏ chia làm 3 lần theo định kỳ:Bón thúc lần 1: Khi cây trồng được 15 ngày thì bón thúc lần 1 với phân chuồng ủ hoại + phân ure pha loãng với nước vào gốc cây, làm cỏ và vun đất vào gốc cho cây.Bón thúc lần 2: Thời điểm cây trồng được 35 ngày thì tiến hành bón thúc lần 2 với phân chuồng ủ hoại + hỗn hợp phân đạm, ure, lân và kali, bón xung quanh gốc và lấp phủ đất, vun gốc cho cây.Bón thúc lần 3: Khi cây trồng được 50 bón thúc lần 3 với hỗn hợp phân NPK, đạm, kali và urê pha với nước bón cho cây để tăng cường dưỡng chất nuôi cây ra hoa và cho quả. Có thể sử dụng phân chuồng ủ hoại, mùn mục hoặc tro trấu để bón vào gốc cây.Ngoài các lần bón thúc trên thì có thể sử dụng một trong những loại thuốc Bayfolan, HVP, Komix, Bioted,... để phun lá định kỳ cách 7 - 10 ngày một lần để kích thích giúp cây khoẻ mạnh, tăng trưởng nhanh, cho năng suất cao.Làm cỏ và cắt tỉaTrồng bí đỏ có thể cho cây bò dưới mặt đất hoặc làm giàn cho cây leo, nếu làm giàn thì cần phải làm giàn chắc khỏe với độ cao từ 2 - 2,5m.Lưu ý nếu thu hoạch đọt bí thì khi ngọn bò dài 50 - 60cm thì có thể thu hoạch ngọn bí, sau đó vun gốc và bón thúc đạm pha loãng với nước để tưới cây cho cây nhanh mọc đọt mới.Khi bí bò dài khoảng 1m thì bắt đầu tiến hành đôn dây bí bằng cách khoanh dây bí quanh gốc, lấp gốc bằng phân chuồng ủ hoại để giúp rễ bám sâu vào đất. Bấm ngọn cho cây phát triển nhánh, mỗi cây để lại từ 3 - 4 nhánh. Chỉnh dây bí dàn đều để dây không bò chồng chéo lên nhau, cắt tỉa bớt lá già ở để ruộng bí thông thoáng.Giai đoạn khi cây bí đỏ bắt đầu ra hoa thì ngưng đôn dây và cho bí leo lên giàn hoặc bò trên đất, kết hợp sửa dây và tỉa nhánh gốc và nhánh nhỏ, lá già, sâu bệnh giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi trái.Giai đoạn cây ra hoa kết tráiKhoảng 30 - 35 ngày sao khi trồng thì cây bí đỏ bắt đầu nở hoa, ở cây bí đỏ thì tỉ lệ hoa đực nhiều hơn hoa cái, và thường thì hoa đực có sớm hơn hoa cái 2 - 3 ngày. Cây có thể tự thụ phấn nhờ côn trùng, hoặc bạn có thể tác động đến việc thụ phấn cho hoa bằng cách ngắt hoa đực, dùng cọ tăm bông dúi vào hoa đực để lấy phấn hoa và cọ vào nhụy của hoa cái để thụ phấn, chú ý nên tiến hành thụ phấn cho hoa vào buổi sáng sớm và vào lúc hoa cái nở nhiều. Đặc biệt là vào mùa mưa thì hoa rất khó tự thụ phấn nên cần phải thụ phấn thủ công sẽ cho năng suất cao hơn.Sau khi cây thụ phấn thì cần cắt bỏ bớt hoa đực, tỉa bỏ các nhánh con, các lá già để tạo độ thông thoáng cho cây. Nếu trên cây đậu nhiều quả thì phải tỉa bớt quả non để tăng cường chất lượng cho các quả bí.Tự thụ phấn hoa cho bí đỏVào mùa mưa thì cần có biện pháp kê trái lên cao khỏi mặt đất để tránh việc quả bí đỏ tiếp xúc với đất ẩm hay bị ngập úng sẽ khiến trái bị thối làm giảm năng suất quả.Phòng trị sâu bệnh ở bí đỏBí ngô rất dễ chăm sóc và ít bị sâu bệnh, tuy nhiên nếu gặp điều kiện thời tiết không thuận lợi, chế độ tưới nước và phân bón không hợp lý thì có thể phát sinh ra một số vấn đề bệnh gây hại cho bí ngô cần đề phòng:Các loại sâu đất, sâu xanh, sâu đục quả, bọ trĩ, rầy rệp, nhện đỏ,... để phòng ngừa những loại sâu bệnh này thì cần chú ý tưới nước đầy đủ cho cây trồng, cắt tỉa bớt lá già, vun đất cao cho gốc cây để tạo độ thông thoáng cho cây trồng. Nếu phát hiện sâu bệnh thì cần sử dụng một trong các loại thuốc diệt sâu bọ, rầy rệp như Actara, Confidor, Regent, Vertimec, Oshin, Trigard theo hướng dẫn trên bao bì.Ở bí đỏ cũng thường xuất hiện bệnh sương mai, bệnh phấn trắng và bệnh chết cây con, để tìm hiểu nguyên nhân và biện pháp phòng trừ thì bạn nên đọc kỹ hướng dẫn tại bài viết này: Các bệnh gây hại ở cây bí đỏ.Thu hoạchTrồng bí đỏ hồ lôBí đỏ sau khi trồng khoảng 3 tháng sẽ cho thu hoạch, có thể thu hoạch bí đỏ được nhiều đợt tùy thuộc vào việc chăm sóc cây trồng. Tuy nhiên nếu muốn thu hoạch trái già để cất trữ được lâu hơn thì có thể đợi hơn 3 - 4 tháng khi trái già có vỏ cứng màu vàng, lớp vỏ có phấn trắng và cuống vàng.Quả bí đỏ già có thể giữ làm giống để trồng các vụ sau bằng cách chọn trái lớn, già và không sâu bệnh, quả bí giống được thu hoạch và cất trữ ít nhất 1 tháng rồi mới bổ ra lấy hạt giống. Mang hạt bí đỏ rửa sạch, phơi khô để cất làm hạt giống.Bài liên quan:Hoa bí ngô - món ăn bài thuốc quý
Một khu vườn rộng trồng bí đỏ sai quả là điều mà bất cứ ai mê trồng trọt cũng đều thích thú. Cùng Nông nghiệp mới tìm hiểu về kỹ thuật trồng bí đỏ năng suất cao nhé!
Bí đỏ là rau hay quả?
Bí đỏ hay bí ngô là loại cây dây, cùng họ thực vật với dưa chuột và dưa. Về mặt kỹ thuật, bí đỏ thực chất là một loại quả (trái cây) vì bên trong bí đỏ chứa hạt giống. Tuy nhiên, đối với người Việt Nam, bí đỏ thường được biết đến như một loại rau vì giá trị dinh dưỡng cao. Người ta thường trồng bí đỏ để thu hoạch quả, đọt non và lá để làm thực phẩm. Quả bí đỏ có nhiều loại khác nhau, hình dáng và màu sắc có thể thay đổi tùy theo giống.
Trồng bí đỏ vào tháng mấy?
Để trồng bí đỏ năng suất cao, thu về trái to và nhiều thịt, cần tìm hiểu một số đặc điểm của cây bí đỏ.
Bí đỏ là loài cây có bộ rễ tốt, khả năng chống chịu với khô hạn rất tốt nhưng chịu nước kém. Vì vậy, cần trồng bí đỏ ở những nơi có hệ thống thoát nước tốt, không để cây bí đỏ chịu ngập úng thời gian dài, không nên trồng bí đỏ vào mùa mưa.
Cây bí đỏ không kén đất trồng, tuy nhiên, để bí đỏ sinh trưởng và phát triển tốt nhất, bạn nên trồng bí đỏ trên các loại đất tơi xốp như đất thịt nhẹ, đất pha cát… độ PH từ 5,5 – 7,5. Đặc biệt ưu tiên trồng bí đỏ ở nơi khô ráo, đất giữ ẩm và thoát nước tốt.
Người ta thường trồng bí đỏ ở những vùng khí hậu nhiệt đới. Ở Việt Nam, một số giống cây bí đỏ được trồng quanh năm, tuy nhiên trồng bí đỏ vào mùa mưa rét vẫn khiến cây khó ra hoa. Mùa vụ chính để trồng bí đỏ cho năng suất cao nhất là vụ Thu Đông, từ tháng 11 – 12 Dương lịch. Ngoài ra, các bác nông dân cũng trồng thêm một vụ bí đỏ trái mùa vào vụ Xuân Hạ từ tháng 2 – 4.
Khi trồng bí đỏ, nên chọn nơi có không gian thoáng, nhiều ánh sáng để cây có thể leo. Tùy thuộc vào đặc điểm địa hình mà có thể để cây leo dưới mặt đất hoặc làm giàn leo. Nếu gia đình bạn không có nhiều diện tích thì có thể trồng bí đỏ trong các thùng xốp lớn.
Xem thêm: Tổng Hợp 16+ Cách Làm Hoa Sen Bằng Xốp Bọc, Hướng Dẫn Làm Hoa Sen Bằng Giấy Nhún ( Phần 2)
Kỹ thuật ngâm hạt giống bí đỏ
Bí đỏ hồ lô, bí đỏ trái dài, bí đỏ Nhật, bí đỏ khổng lồ,… là một số giống bí đỏ thường được trồng ở Việt Nam. Bạn nên mua hạt giống bí đỏ ở các cửa hàng uy tín để đảm bảo tỷ lệ nảy mầm tốt.
Sau khi có hạt giống tốt, tiến hành ngâm hạt giống vào nước ấm có nhiệt độ giao động từ 30-35 độ C. Sau khi ngâm 6-8 tiếng, bỏ hạt giống ra tiếp tục ủ qua đêm trong khăn ấm ở 20-25 độ C. Kiểm tra thấy hạt giống bí đỏ nứt nanh thì bạn có thể đem hạt gieo vào bầu đất.
Kỹ thuật gieo hạt giống bí đỏ
Đối với hạt giống bí đỏ đã ngâm, bạn có thể gieo thẳng vào đất. Tuy nhiên, để tỷ lệ nảy mầm và sống sót cao hơn, người ta thường gieo hạt vào bầu đất rồi mới chuyển đi trồng.
Gieo từ 1-2 hạt giống vào lỗ đã tạo, phủ một lớp đất mỏng lên bề mặt lỗ, sau đó phun nước cho ẩm đất. Để thúc đẩy quá trình nảy mầm của hạt bí đỏ, bạn nên đặt các bầu gieo cạnh nơi có nắng ấm.
Kinh nghiệm trồng bí đỏ
Trước khi trồng bí đỏ, cần chuẩn bị đất trồng là đất sạch, tơi xốp, nhiều dưỡng chất. Làm đất thật kỹ, diệt sạch mầm bệnh trong đất bằng việc rải vôi, phơi nắng trong 10-15 ngày. Rải thêm tro trấu, mùn cưa hoặc xơ dừa với phân chuồng ủ hoai để cung cấp thêm dưỡng chất trong đất. Làm luống cho bí đỏ cao từ 20-30cm, rộng khoảng 3m, mỗi hàng cách nhau từ 5-6m. Nếu trồng bí đỏ trong thùng xốp, bạn có thể mua sẵn các loại đất hữu cơ.
Từ 7-10 ngày kể từ khi gieo hạt, bí đỏ sẽ mọc 2-3 lá nhám, đây là khoảng thời gian thích hợp để trồng bí đỏ. Lưu ý nên trồng bí đỏ vào buổi chiều khi đã tắt nắng. Tạo hố sâu, vùi kín bầu cây bí đỏ xuống hố và vun chặt gốc, phủ rơm rạ, cỏ khô xung quanh để giữ ẩm cho cây con.
Kỹ thuật chăm sóc bí đỏ
Tưới nước cho cây bí đỏ
Trồng bí đỏ không cần tưới nước quá nhiều. Trong 1 tuần đầu cần chú ý chăm sóc kỹ để cây con hồi sức. Chú ý che phủ tạo bóng râm cho cây con, thực hiện tưới nước 2 lần/ ngày vào sáng sớm và chiều mát. Sau đó tùy tình hình thời tiết, có thể cách 2-3 ngày tưới nước cho cây 1 lần.
Cần lưu ý đảm bảo cung cấp đủ nước cho cây vào mùa khô, nắng nóng, Đặc biệt trong giai đoạn bí đỏ ra hoa, cây sẽ cần nhiều nước hơn để thụ phấn, bói quả. Nếu cây quá khô sẽ khiến quả còi cọc, cây bị ngập úng sẽ gây tình trạng thối rễ.
Chế độ bón phân cho cây bí đỏ
Sau khi cây bí đỏ con có 3-4 lá thật, bón lần đầu bằng phân bón DAP đã pha loãng với nước.
Sau khi trồng bí đỏ 15 ngày, tiến hành bón thúc lần 1 bằng phân chuồng ủ hoai trộn cùng phân ure đã được pha loãng với nước.
Sau khi trồng bí đỏ 35 ngày, bón phân chuồng ủ hoai trộn với hỗn hợp phân đạm, lân, kali pha loãng với nước cho cây. Sau khi bón thúc lần 2 quanh gốc, phủ lên một lớp đất, vun gốc cho cây.
Tiến hành bón thúc lần 3 sau khi trồng bí đỏ 50 ngày bằng hỗn hợp phân NPK, đạm, ure, kali pha với nước. Đây là thời điểm quan trọng để tăng cường dưỡng chất cho cây ra hoa và đậu quả. Vì vậy, bạn có thể sử dụng thêm phân chuồng ủ hoai mục, tro trấu hoặc mùn mục để bón thêm vào gốc cây.
Làm cỏ, vun gốc cho cây bí đỏ
Nếu trồng bí đỏ thu hoạch ngọn, khi bí đỏ bò dài 50-60cm, bạn có thể tiến hành thu hoạch. Sau đó tiến hành vun gốc, bón thúc bằng đạm pha loãng với nước để cây bí đỏ nhanh ra đọt mới.
Khi dây bí bò dài từ 1m, tiến hành đôn đất vào gốc bí bằng phân chuồng ủ hoai để bí tăng rễ phụ, bám sâu vào lòng đất, tăng khả năng hút chất dinh dưỡng của cây.
Nếu trồng bí đỏ thu hoạch quả, tiến hành bấm ngọn để cây phát triển nhanh hơn. Với mỗi cây bí đỏ, giữ lại 2-4 nhánh khỏe nhất để tập trung chất dinh dưỡng nuôi trái. Tiến hành cắt tỉa các lá già, giúp cây bí thông thoáng, tránh bị các loại nấm.
Thụ phấn cho hoa bí đỏ
Khoảng 30-35 ngày, cây bí đỏ bắt đầu ra hoa. Việc cắt tỉa các lá vàng còn giúp ong bướm dễ dàng tìm thấy hoa bí, tăng tỉ lệ đậu quả. Ngoài ra, bạn cũng có thể tăng tỉ lệ đậu quả bằng cách thụ phấn bằng tay. Đặc biệt trong mùa mưa, hoa thường khó thụ phấn nên thụ phấn bằng tay là điều cần thiết. Ngắt hoa đực, bỏ hết đài và cánh hoa, sau đó cọ phấn của hoa đực vào nhụy của hoa cái.
Sau khi thụ phấn, tiến hành cắt bỏ hoa đực, tỉa cành nhánh con để cây tập trung dinh dưỡng nuôi trái. Nếu trên một cây đậu nhiều quả, nên tỉa bớt quả non để nâng cao chất lượng quả.
Phòng ngừa sâu bệnh cho cây bí đỏ
Cây bí đỏ được mệnh danh là cây dễ trồng dễ chăm bởi không đòi hỏi nhiều kỹ thuật và cũng không bị sâu bệnh tấn công nhiều. Tuy nhiên vẫn cần chú ý tưới nước đầy đủ cho cây, cắt tỉa lá già, vun cao gốc để phòng ngừa một số loại sâu đất, sâu đục thân, sâu xanh, bọ trĩ,… hại cây. Nếu cần thiết, sử dụng một số loại thuốc diệt sâu bọ Actara, Oshin, Regent, Vertimec,…
Tùy thuộc vào việc chăm sóc và mục đích trồng mà bí đỏ có thể thu hoạch vào nhiều đợt. Nếu bạn muốn thu hoạch quả bí đỏ già có vỏ cứng và lớp phấn trắng để bảo quản được lâu thì sẽ mất khoảng 3-4 tháng.
Bí đỏ với giá trị dinh dưỡng cao trở thành loại thực phẩm được yêu thích của người Việt. Hy vọng với bài viết chia sẻ kinh nghiệm trồng bí đỏ, bạn có thể áp dụng để có một vườn bí đỏ sai trĩu quả cho gia đình mình.
