Chí Làm Trai Dặm Nghìn Da Ngựa, Nghĩa Của Từ Dặm Nghìn Da Ngựa
Đại phần lớn độc giả họ đều suy nghĩ “Gieo Thái Sơn vơi tựa hồng mao” tương tự như câu “Coi chết choc nhẹ tựa lông hồng”, với đều tức là “Coi nhẹ, coi thường mẫu chết”. Mặc dù nhiên ý nghĩa sâu sắc đích thực của nó không hẳn vậy. Bạn đang xem: Chí làm trai dặm nghìn da ngựa
Rất không ít người dân đã không còn xa lạ với câu thơ vào “Chinh phụ ngâm”:
“Chí làm trai dặm nghìn domain authority ngựa
Gieo Thái Sơn vơi tựa hồng mao
Giã nhà đeo bức chiến bào
Thét roi cầu Vị ào ào gió thu”.
Đây là bản dịch của cô bé sỹ Đoàn Thị Điểm, còn trong phiên bản gốc chữ hán của Đặng trần Côn thì 4 câu thơ trên nguyên văn như sau:
“Trượng phu thiên lý chí mã cách
Thái Sơn nhất trịch coi thường hồng mao
Tiện tự khuê khổn tùng chinh chiến
Tây phong minh tiên xuất Vị kiều”.
Dịch nghĩa:
“Chí bậc trượng phu rong ruổi xung quanh ngàn dặm, sẵn sàng chuẩn bị da ngựa bọc thây
Thái sơn ném xuống nhẹ như lông hồng
Bèn từ bỏ biệt vùng khuê chống (vợ) tòng quân chinh chiến
Tiếng roi ngựa chiến vang lên trong gió tây (gió thu), tráng sỹ xuất chinh ra khỏi cầu sông Vị (ở kinh kì Tràng An)”.
Chí bậc trượng phu rong ruổi ko kể ngàn dặm, sẵn sàng da ngựa bọc thây. (Ảnh: ĐKN)“Mã cách” nghĩa là “da ngựa”. Trong “Hậu Hán thư”, Mã Viện bảo bạo phổi Ký rằng: “Làm trai bắt buộc chết ở vùng biên thùy, mang da ngựa bọc thây new là đáng trọng, chứ sao lại chịu nằm ở xó giường, bị tiêu diệt ở vào tay lũ đàn bà con em mình thì tất cả hay gì?”
Từ câu thơ của Lý Bạch…
“Thái Sơn nhất trịch coi thường hồng mao”, câu này người sáng tác dùng nguyên câu thơ của Lý Bạch trong bài thơ “Kết miệt tử” (Tên một điệu hát cổ, nghĩa là “Đan tất”):
“Yên phái nam tráng sĩ Ngô môn hào,
Trúc trung trí duyên ngư ẩn đao.
Cảm quân ân trọng hứa quân mệnh,
Thái sơn nhất trịch khinh thường hồng mao”.
Dịch nghĩa:
“Tráng sĩ miền nam bộ nước yên ổn (Cao Tiệm Ly) và anh tài đất Ngô (Chuyên Chư)
Giấu hòn chì trong bọn trúc (để hành ưa thích vua Tần), giấu đao trong bụng cá (để hành ham mê vua Ngô)
Cảm ơn vua bắt buộc đem tính mạng con người đền ơn
Gieo núi Thái Sơn nhẹ như lông chim hồng”.
Dịch thơ (bản dịch của è cổ Trọng San):
“Ngô Môn bao gồm bậc anh hào,
Lòng bọn bụng cá giấu dao tung hoành.
Đền ơn vua, quyết dưng mình,
Một gieo núi Thái, vơi tênh lông hồng”.
Cảm quân ân trọng hứa hẹn quân mệnh, Thái sơn độc nhất trịch khinh hồng mao. (Ảnh: ĐKN)Đại phần lớn độc giả chúng ta đều nghĩ về “Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao” cũng tương tự câu “Coi chết choc nhẹ tựa lông hồng”, với đều có nghĩa là “Coi nhẹ, coi thường chiếc chết”. Tuy nhiên ý nghĩa sâu sắc đích thực của nó chưa phải vậy.
“Chinh phụ ngâm” bởi vì Đặng trần Côn sáng sủa tác, là siêu phẩm văn học tập viết bằng văn bản Hán của Việt Nam. Đặng trằn Côn quê làm việc Thanh Trì, Hà Nội, sống vào thời Lê trung hưng. Ông đỗ hương thơm cống, nhưng mà thi Hội thì hỏng. Tiếp nối làm huấn đạo ngôi trường phủ, rồi tri thị xã Thanh Oai, sau thăng chức Ngự sử đài đại phu.
Có một vài ba giai thoại về Đặng trần Côn. Tương truyền lúc ấy chúa Trịnh Giang cấm quần chúng. # Thăng Long đêm tối không được đốt lửa, nhằm đèn sáng, ông nên đào hầm dưới đất, thắp đèn nhưng mà học. Khi bắt đầu làm thơ, Đặng è Côn có mang đến cho bà Đoàn Thị Điểm xem, Đoàn Thị Điểm cười nói: “Nên học thêm sẽ có tác dụng được thơ.”
“Chinh phụ ngâm” viết bằng văn bản Hán thân thời đại văn học chữ nôm đang nở rộ cho nên vì vậy nhiều người đã tìm giải pháp dịch nó ra chữ Nôm. Gồm nhiều phiên bản dịch và rộp dịch của Đoàn Thị Điểm, Nguyễn Khản, Bạch Liên Am Nguyễn, Phan Huy Ích. Trong những những bản dịch đó, có một bản dịch thành công xuất sắc nhất được nhận định rằng là của Đoàn Thị Điểm, nhưng theo một định hướng khác thì tác giả bản dịch sẽ là Phan Huy Ích.
Lời thở than của người thiếu phụ có chồng đi tấn công trận, đã tất cả nhiều bản dịch thành công xuất sắc được cho là của Đoàn Thị Điểm nhưng cũng đều có ý kiến bản dịch đó là của Phan Huy Ích. (Ảnh: Youtube)Đến lá thư đưa tin cho bạn của tư Mã Thiên…
Câu thơ “Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao”, Đặng trằn Côn dùng lại nguyên văn câu thơ Lý Bạch, nhưng bắt đầu của câu đó lại là câu của tư Mã Thiên, sử gia to đùng đời Hán, viết trong bức thư nhờ cất hộ bạn. Để hiểu rõ câu nói đó, cần xem về bối cảnh khi bốn Mã Thiên viết ra.
Năm 110 TCN, tứ Mã Thiên về mang lại Trường An, dẫu vậy không kịp gặp mặt lần cuối thân phụ già. Nguyện vọng độc nhất của cha già là ao ước Tư Mã Thiên viết bộ sử ký. Ba năm tiếp theo Tư Mã Thiên thừa kế chức vụ của cha, ban đầu tìm tòi tứ liệu viết sử.
Năm 99 TCN, tướng nhà Hán là Lý Lăng thua thảm trận đầu hàng Hung Nô, tư Mã Thiên bào chữa giúp, bị định tội giáng ngục với bị thiến. Ông vô cùng đau đớn và nhục nhã, chỉ hy vọng chết, cơ mà nhớ tới hoài vọng của phụ vương chưa hoàn thành, ông nhẫn nhục sống tiếp. Sau khoản thời gian ra tù nhân ông đảm nhận Trung thư lệnh, tiếp tục viết sử. Năm 91 TCN ông hoàn thành kiệt tác béo phì “Sử ký”.
Trong “Báo Nhiệm An thư” (Thư cung cấp thông tin cho chúng ta Nhiệm An), tứ Mã Thiên viết:
“Nhân thế hữu duy nhất tử, hoặc trọng ư Thái Sơn, hoặc tởm ư hồng mao”.
Nghĩa là:
“Con tín đồ cố nhiên đã một lần chết, có cái chết nặng hơn Thái Sơn, có cái chết nhẹ hơn lông hồng, là vì cách thực hiện cái chết khác nhau mà ra”.
Lúc đó tứ Mã Thiên sống trong nhục nhã, sinh sống không bởi chết. Tuy thế ông thấy, trường hợp chết bởi vì không chịu được nổi cái nhục là chết choc vô nghĩa, quan yếu khinh suất nhưng coi thường vứt bỏ tính mạng con người trân quý nặng hơn hết Thái Sơn của bản thân được. Hình hài của ông còn bắt buộc phải thực hiện sứ mệnh cao cả.
Tư Mã Thiên để viết được cuốn Sử Ký đã phải trả qua bao nhẫn nhục chịu đựng. (Ảnh: Read01)Và khí huyết của tráng sỹ khiếp Kha
Nhưng câu bên trên cũng chưa phải do bốn Mã Thiên sáng sủa tác, cơ mà ông viết dẫn lại câu nói của chi phí nhân. Vào “Văn tuyển” của Lý Thiện, lúc trích lục câu nói này của bốn Mã Thiên, đã chú thích như sau:
“Trong sách “Yên Đan Tử” (Gồm 3 quyển thành lập và hoạt động khoảng cuối thời Tần, đầu thời Hán, ko rõ tác giả, hiện đã thất truyền) có viết: “Kinh Kha nói với hoàng thái tử rằng, khí tiết của kẻ sỹ lẫm liệt, tất cả khi chết nặng hơn hết Thái Sơn, có khi chết khối lượng nhẹ hơn lông hồng, chỉ hỏi xem sử dụng (cái chết) vào chỗ nào mà thôi”.
Như vậy, câu này không phải nói tới hai người, nhì loại người với hai tử vong khác nhau, nhưng mà là nói về một người, đứng trước sự lựa chọn phi vào cái chết, tự tiến công giá, dự đoán giá trị, để mà đưa ra quyết định “dùng tử vong vào chỗ nào”, làm thế nào để dòng chết gồm ý nghĩa, xứng đáng.
Do kia câu: “Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao” gồm nghĩa là: sinh mệnh rất trân quý, rất đáng giá, nó còn nặng rộng núi Thái Sơn, cho nên vì vậy cần suy nghĩ xem xét xem cần sử dụng sinh mệnh vào việc gì, chỗ nào thật ý nghĩa. Khi đang tìm được ý nghĩa sâu sắc để thực hiện sinh mệnh rồi, đáng thực hiện rồi thì khảng khái triển khai sứ mệnh, tấn công đổi sinh mệnh mình mang đến nghĩa cử trân quý, lúc đó sẽ coi cái chết thật dịu nhàng, khối lượng nhẹ hơn cả lông hồng.
nhắc đến hình tượng “gieo Thái Sơn”, những người từng gọi “Chinh phụ ngâm” hẳn còn nhớ tứ câu thơ này:
Chí có tác dụng trai dặm nghìn da ngựa,
Gieo Thái Sơn vơi tựa hồng mao.
Giã nhà đeo bức chiến bào,
Thét roi cầu Vị, ào ào gió thu.
tuy nhiên, thật ko ngờ, hình tượng "gieo Thái Sơn" lại ở vào một bức thư của bốn Mã Thiên gửi một người bạn sắp chịu tử hình thương hiệu là Nhâm An.
bốn Mã Thiên sinh vào năm 145 TCN, mất năm 86 TCN, tên tự là Tử Trường, sinh ngơi nghỉ Long Môn (nay là thị trấn Hàn Thành, tỉnh giấc Thiểm Tây, Trung Quốc), là tác giả bộ Sử ký. Với bộ Sử ký, bốn Mã Thiên được tôn là Sử thánh, một trong Mười vị thánh trong lịch sử Trung Quốc. Tứ Mã Thiên làm chức Thái sử lệnh rồi Trung thư lệnh, đời nhà Hán. Sử cam kết là dự án công trình sử học lớn nhất của china và là trong những quyển sử tất cả tiếng nhất của cụ giới. Đặc biệt bộ sử này còn là giữa những tác phẩm văn học xuất sắc ưu tú của nhân loại. Nó miêu tả tổng quát mắng về lịch sử Trung Quốc bao phủ 2.000 năm tự Hoàng Đế mang đến đời Hán Vũ Đế. Dự án công trình này là gốc rễ cho sử học trung quốc mãi về sau…

Bức thư tất cả hình tượng “gieo Thái Sơn” là thư ông trả lời cho Nhâm An năm 93 TCN, năm kia ông 53 tuổi. Bức thư có đoạn: “Ai cũng đều có một lần chết. Chiếc chết có khi nặng rộng núi Thái Sơn, gồm khi nhẹ nhàng hơn lông chim hồng. Đó là vì biện pháp dùng nó khác nhau mà ra”.
rất có thể nói, bức thư là một viên ngọc bích tuyệt vời trên mọi phương diện. Về nghệ thuật tự sự, biểu cảm, dùng từ ngữ, dùng hình tượng, dùng ẩn dụ, dùng trùng ngôn, phức ngôn... Về nội dung bốn tưởng biểu hiện một lý tưởng một nhân cách, một quan lại niệm sống, chết rạch ròi. Người xưa rất thấu hiểu mục tiêu sinh mệnh của con người, đọc được sứ mệnh của chính bản thân mình trong người đời gian. Họ coi nhẹ cái chết, chịu ẩn nhẫn một cách tuyệt hảo. Thân bị tổn thương từng nào thì chí càng Kính Đình San bấy nhiêu.
Xem thêm: Sữa Rửa Mặt Perfect Whip Của Nhật Bản, Sữa Rửa Mặt Senka Perfect Whip Collagen 120G
Một bức thư thấy núi Thái Sơn, thấy chí của chim Hồng, chim Hộc vào nhân cách nhân phẩm bé người. Có ai dám coi cái chết là nhẹ nhàng như Thái Sử Công? Càng đọc càng thấy thấm.
Có nhiều bản dịch bức thư này từ giờ Hán. Xin trích ra trên đây bức thư (qua bản dịch của Thầy Phan Ngọc), nhằm cho chúng ta cùng đọc và suy ngẫm về nhân biện pháp nhân phẩm của con người:
"Tư Mã Thiên 司馬遷: "Nhân nuốm hữu độc nhất tử, hoặc trọng ư Thái San, hoặc khinh thường ư hồng mao" 人固有一死, 或重於太山, 或輕於鴻毛 (Báo Nhậm thiếu Khanh thư 報任少卿書) ai cũng có một đợt chết, gồm khi thấy nặng hơn núi Thái Sơn, bao gồm khi coi nhẹ nhàng hơn lông chim hồng."
THƯ TRẢ LỜI NHÂM AN
Tôi, hạng trâu ngựa Tư Mã Thiên, thái tử Công, kính thưa thiếu Khanh túc hạ. (1)
trước đó ông có hạ cầm cố gửi thư dạy phải cảnh giác về câu hỏi tiếp người, cốt phải tôn tín đồ hiền, tiến cử kẻ sĩ, ý ông thân mật tha thiết, dường như trách tôi không nghe lời dạy mà lại theo lời bầy thế tục khoảng thường. Tôi đâu dám thế.
Tôi tuy yếu nhát, tuy nhiên cũng đã từng có lần trộm nghe lời chỉ giáo của bậc trưởng giả. Vày một nỗi toàn thân tàn phế, địa vị hẫm hiu, hễ động là bị chê trách, hy vọng được ích thì trở lại có hại, cho nên vì vậy uất ức 1 mình không biết nói thuộc ai.
Tục ngữ gồm câu: “Làm đến ai biết, nói cho ai nghe?” tầm thường Tử Kỳ chết rồi, Bá Nha xuyên suốt đời không gảy đàn nữa! vì sao vậy? vày kẻ sĩ ra sức với những người tri kỹ, con gái làm dáng với người yêu mình, theo tôi thì chiếc thân này vẫn hỏng rồi, mặc dù tài có bởi châu của Tùy Hầu, ngọc của Biện Hòa, hạnh gồm cao bởi Bá Di, hứa hẹn Do, sau cùng cũng không có cách gì nhưng mà lòe với ai, chẳng qua chỉ để sở hữ cười và tự có tác dụng ô nhục mình mà lại thôi!
Thơ của ông xứng đáng lý bắt buộc đáp ngay, tuy thế giữa thời gian theo bệ hạ sang Đông, lại vì việc riêng cung cấp bách, ít bao gồm dịp gặp nhau. Nhanh nhẹn không có lúc nào rảnh rất có thể tỏ không còn nổi lòng. Nay Thiếu Khanh gặp tội không biết đến thế nào. Trong ngày hôm qua tháng lại, cuối đông sắp tới tới...(2) Tôi lại sắp cần theo công ty vua đi Ung Châu, sợ tất cả sự chẳng may xảy ra thì tôi sau cuối đành chịu không sao tỏ bày nỗi buồn chán để mang đến ông rõ, nhưng hồn phách kẻ vĩnh biệt (3) đã riêng ăn năn không cùng. Tôi xin trình bày qua tấc dạ quê mùa. Để lâu ko trả lời, xin chớ bắt lỗi.
Tôi nghe: sửa mình là dấu hiệu của trí; yêu thương thương hỗ trợ người là đầu mối của nhân; định buộc phải lấy mẫu gì, cho vật gì là biểu thị của nghĩa; chạm mặt cảnh sĩ nhục là điều ra quyết định của dũng; lập danh là cái tối đa của đức hạnh. Kẻ sĩ gồm năm điều ấy thì mới có thể sống ngơi nghỉ đời mà lại đứng ở vào mặt hàng quân tử; mang lại nên tai họa tệ độc nhất vô nhị là thiếu thốn tiền chuộc tội, đau không có gì thảm hơn là đau lòng; nết xấu nhất là nhục đến phụ thân mẹ, nhục nặng nhất là bị cung hình (4)! Con bạn bị hình phân phát sống thừa không hề đáng đếm xỉa nữa, điều ấy không cần chỉ nghỉ ngơi đời này nhưng đã bao gồm từ lâu. Rất lâu rồi Vệ Linh Công thuộc đi cùng với Ung Cừ, Khổng Tử vứt sang nước Trần, thương Ưởng dựa vào Cảnh Giám được yết kiến Tần Vương,Triệu Lương thấy lạnh cả ruột (5); Đồng Tử ngồi bên xe; Viên Ti thất sắc mặt (6).Từ xưa đã từng lấy điều này làm xấu hổ. Đến kẻ kỹ năng bậc trung, mà câu hỏi dính líu đến lũ hoạn quan, còn không người nào không mũi lòng, huống gì kẻ sĩ có chí khí khái lại lần chần hay sao?
nay triều đình mặc dù thiếu người, nhưng lại lẽ như thế nào lại để kẻ bị cưa dao sinh tồn mà còn tiến cử kẻ anh tài trong thiên hạ? (7)
Tôi nối nghiệp tiền nhân mà chờ chực dưới xe cộ loan đã hơn nhị mươi năm nay. Tôi vẫn thường xuyên tự nghĩ:mình trên đã không thể tỏ lòng trung tín, được giờ đồng hồ khen là gồm tài, gồm sức, gồm mưu lạ, sẽ được bậc minh chủ đoái thương, lại cũng lần khần lượm lặt cái vứt sót, chấp vá mẫu thiếu thốn, đón người hiền, tiến cử fan tài, có tác dụng vinh hiển kẻ sĩ sống ẩn trong chốn núi non, ở ko kể không trực thuộc vào hàng ngũ gồm công đánh thành xông trận, chém tướng giật cờ, cùng ra nữa cũng ko ngày ngày tích điểm công lao, sẽ được quan cao, lộc hậu, thẩm mỹ mặt họ sản phẩm bè bạn.
Cả bốn điều ấy tôi ko dược điều nào. Cho nên vì thế tôi đành nương náu qua thì, này cũng đủ thấy tôi chẳng gồm gì là tuyệt ho cả.
Tôi cũng đã thường tháng men dự vào hành hạ đại phu, được dự luận bàn ở nước ngoài đình. Thời điểm ấy, tôi chẳng biết trình bày mối giường, dưng lên rất nhiều điều suy nghĩ. Đến ni thì thân hình đang sứt mẻ, làm tín đồ tôi đòi, làm việc trong đám ti tiện, lẽ như thế nào còn mong mỏi ngẩng đầu, giơ mặt trình bày phải trái!(8). Rứa chẳng thế ra khinh triều đình, làm xấu hổ mang đến kẻ sĩ trên đời này lắm sao! Than ôi! Than ôi! Như tôi đây còn nói năng gì nữa, còn nói năng gì nữa;
Vả chăng, việc của tôi cội ngọn không dễ thấy rõ. Từ nhỏ dại tôi mang dòng tài phóng túng bấn (9), lớn lên ko được thôn ấp khen ngợi. May hoàng thượng vì cớ thân phụ tôi, mang lại tôi được trổ chút nghề mọn, ra vào nơi cấm vệ. Tôi cho rằng con người đội chậu làm sao còn quan sát được trời; vì thế nên không tiếp xúc với khách khứa, quên việc sản nghiệp của gia đình. đêm ngày đem mẫu tài sức nhát cỏi của mình, chỉ cốt một lòng có tác dụng tròn chức vụ, để muốn được thánh thượng thương đến. Chũm mà lại gặp mặt cái việc trái hẳn ý của mình.
Tôi với Lý Lăng điều ở bên dưới môn hạ chúa thượng, vốn cũng xa lạ thân nhau, chí hướng khác nhau, trước đó chưa từng nâng bát rượu, sung sướng ân cần. Tuy vậy tôi thấy ông ta là người sĩ kỳ lạ, biết tự giữ mình, thờ bố mẹ có hiếu, so với kẻ sĩ thì tin, liêm khiết ở đoạn tiền tài, giữ lại nghĩa trong vấn đề cho cùng lấy, biết phân biệt nhường nhịn, khiêm tốn, cung kiệm chìu người, thường xuyên lo hăng hái quên mình nhằm tính vấn đề cần gấp rút của nước nhà, kia là loại điều chứa chất ở trong thâm tâm ông ta, tôi cho ông ta có cái phong thái của fan quốc sĩ.
Ôi! Kẻ có tác dụng tôi biết liều trong những lúc muốn bị tiêu diệt không nghĩ tới việc sống của mình, xả thân nạn non sông như thế đã và đang là kỳ lạ vậy. Ni chỉ bị một lần lỗi việc, cố gắng mà những người dân tôi lo giữ lại thân mình, giữ vợ con, cứ tô vẽ thêm cái lỗi ông ta, tôi lòng riêng nhức xót vì câu hỏi đó.
Vả chăng, Lý Lăng cố gắng không đầy năm ngàn cỗ binh, tiến sâu vào chiến địa, chân mang lại nơi sảnh vua Thiền Du, như mồi sa mồm hổ, khiêu khích lũ Hồ Mạnh. Ngửng đầu (10) đón lấy kẻ thù ức vạn, thuộc quân Thiên Vu chiến đấu tiếp tục hơn mười ngày, giết mổ được hết sức nhiều, giặc không kịp cứu fan chết, khênh kẻ bị thương. Các chúa Hung Nô mặc áo cừu lúng túng bèn đem toàn bộ tả, hữu hiền khô –vương (11), đem tất cả quân cung nỏ nội địa vây lại mà lại đánh.Lăng kungfu ở ngoài ngàn dặm, lên hết con đường cùng, cứu binh không đến, đấu sĩ chết với bị thương ông chồng chất! nhưng mà Lăng hô một tiếng, tất cả quân sĩ rất nhiều vùng dậy! bạn đầy nước mắt, lau mặt phẳng máu, uống bằng nước mắt, lại giơ cầm tay ko xông vào khu vực mũi nhọn, quay về hướng bắc tranh nhau liều bị tiêu diệt với giặc. Lúc Lăng chưa bị thua, những sứ về báo tin, những công, khanh, vương, hầu đầy đủ nâng chén bát rượu chúc lâu thiên tử. Mấy ngày sau, nghe tin Lăng thua kém trận đưa về, chúa thượng vì vậy ăn không biết ngon, ra triều không vui, quan tiền đại thần lo lắng không biết làm chũm nào. Tôi trộm ko tự liệu bản thân ti tiện, thấy đại vương đau xót ảm đạm rầu, lòng ý muốn bày tỏ nổi niềm ngốc dại, cho rằng Lý Lăng vốn cùng các sĩ, đại phu, phân chia miếng ngon, chịu phần thiệt, được fan ta liều chết hết lòng, mặc dù danh tướng xa xưa cũng không hơn được. Thân Lăng mặc dù hãm vào cảnh thất bại, cơ mà xem ý ông ta là ao ước lập công nhằm báo ơn bên Hán. Bài toán đã đành như thế rồi, nhưng kể công đánh bại kẻ thù của ông ta, cũng đủ tỏ cùng với thiên hạ. Trong tim tôi muốn trình diễn điều đó, nhưng chưa có dịp. Nhân chạm mặt lúc bên vua hỏi đến, tôi bèn lấy ý ấy ra, trình diễn công lao của Lăng, muốn chúa thượng mở lượng khoan hồng và ngăn ngừa lời lẽ dèm pha. Tôi chưa nói được hết, bệ hạ không rõ, cho rằng tôi biện bạch hộ Lý Lăng, để chống trở Nhị Sư (12) bèn giao tôi cho pháp quan trị tội.
Nổi lòng trung u uất, sau cuối vẫn chẳng sao tự trình diễn được, do đó mang tội dối chúa thượng, bắt buộc xử theo lời của hình quan! công ty tôi nghèo không có đủ tiền của để chuộc tội (13), bằng hữu không ai cứu, tả hữu thân cận, không người nào nói hộ một lời !Thân mình không phải là mộc đá, một mình phải phổ biến chạ với đàn pháp lại, của nhà giam âm thầm sâu kín, nổi lòng biết tỏ thuộc ai? Điều này thì bản thân thiếu thốn Khanh cũng tự thấy, việc làm của mình há không đúng sao?
Lý Lăng đã ước sống đầu hàng, gia thanh bị sụp đổ cùng tôi bị gửi xuống nhà tằm (14) bị thiên hạ cười chê lần nữa.Than ôi, yêu quý thay! Việc này không thể một nhì nói cho bầy tục nhân nghe vậy.

Ông cha tôi không có công được chẻ phù phong tước, viết chữ son nhằm lại, nghề viết văn, viết sử,xem sao, coi lịch, thì cũng xấp xỉ với đàn thầy bói thầy cùng, bệ hạ vẫn chơi bỡn, nuôi như lũ con hát, còn gia thế thì vẫn khinh thường (15). đưa sử tôi có phạm pháp bị giết, thì tương tự như chín nhỏ trâu mất một sợi lông, tất cả khác gì sâu kiến, mà quyền lực lại cần thiết sánh với việc tử tiết. Chúng ta chẳng qua chỉ nhận định rằng vì trí cùng, tội thừa nặng tất yêu gỡ nổi cho nên chịu bị tiêu diệt đó thôi.Tại sao vậy? Đó là do danh vị của chính bản thân mình khiến như vậy.
người nào cũng có một đợt chết. Cái chết có khi nặng rộng núi Thái Sơn, gồm khi nhẹ hơn lông chim hồng. Đó là vì phương pháp dùng nó khác biệt mà ra.
cao nhất thì không làm cho nhục đến phụ thân ông, sản phẩm công nghệ nữa thì không làm cho nhục đến thân mình, thứ nữa thì không làm nhục đến qui định và dáng mặt, vật dụng nữa thì không làm cho nhục đến lời lẽ, trang bị nữa chết thật mình chịu đựng nhục, đồ vật nữa thay đổi áo chịu nhục, thứ nữa chịu nhục treo gông cùm, bị roi vọt, sản phẩm nữa chịu nhục cạo đầu có xiềng xích, máy nữa chịu đựng nhục bị hủy diệt da làm thịt chặt chân tay. Hèn nhất là vấn đề bị cung hình. Sách tất cả nói “Hình phát không đụng đến đại phu”. Đó là nói làm kẻ sĩ phải cố gắng giữ lấy tiết tháo. Nhỏ mãnh hổ sống trong núi sâu, trăm thú mọi sợ hải, mà lại khi nó đã vào cạm bẩy ve sầu vẫy mẫu đuôi để xin ăn, thì chiếc oai mấy bấy lâu đã mất hết! cho nên vì vậy kẻ sĩ có khi vẽ đất làm cho nhà ngục, cơ mà cũng bắt buộc vào, đẽo gỗ làm pháp lại, cơ mà cũng không chịu đối đáp với nó, sẽ là vì yêu cầu định liệu từ trước.
nay tôi đã trở nên trói tay chân, chịu đựng roi vọt, bị giam trong tường ngục, giờ đây thấy viên lại coi ngục thì dập đầu xuống đất, thấy bọn lính canh ngục tù thì lòng lại bồi hồi. Lý do vậy? Đó bởi vì cái uy cũ sẽ mất, nỗ lực đành đề nghị chịu. Đã đến cảnh ấy nhiều hơn nói ko nhục, thì thiệt là hạng khía cạnh dầy mày giạn mà lại thôi. Tất cả gì đáng quý?
Vả chăng, Tây Bá là bá bị giam làm việc Dĩu Lý, Lý bốn là tướng tá mắc cả năm hình (16), Hoài Âm làm cho vương, sở hữu gông ở đất Trần, Bành Việt, Trương ngao quay khía cạnh phía nam tự xưng “Cô” (17) đều bị bỏ ngục, chịu tội. Giáng Hầu giết lũ họ Lữ, quyền nghiêng cả ngũ bá, xưa đã từng có lần bị tù ở Thỉnh Thất (18), Ngụy Kỳ là đại tướng, mang áo tù với gông, Lữ bố xích tay làm tên nô lệ cho Chu Gia, quán Phu (19) chịu nhục trong dinh quá tướng. Những người dân này thân phần lớn làm vương, hầu, tướng tá quân, quá tướng, danh tiếng vang lừng mang đến nước bóng giềng, dẫu vậy khi mắc vào tội, ko thể quả quyết tự sát. Trong cảnh trằn ai, xưa nay các như thế, nói không nhục có được đâu!
Cứ nạm mà xem, đủ thấy rõ dũng mãnh hay nhút nhát, là ở mẫu thế nhưng ra,mạnh giỏi yếu là ở tình trạng mà ra. Chứ gồm gì đáng lạ? Con fan ta cấp thiết sớm giữ ở xung quanh quy tắc, từ từ sa sút, lâm vào hoàn cảnh cảnh roi vọt, lúc ấy muốn làm cho ra khí máu thì làm thế nào cho được? Cổ nhân sỡ dĩ cẩn trọng về việc bắt đại phu chịu hình phạt, chắc rằng là như thế. Ôi! ý trung nhân ai chẳng say mê sống ghét chết, nhớ bố mẹ thương vk con, nhưng cho đến khi bị nghĩa lý khích động bắt buộc mới đề nghị làm điều rất chẳng đã. Nay tôi không may sớm mất cha mẹ, không có bằng hữu thân thích, chỉ chơ vơ một mình, thiếu hụt Khanh xem tôi đối với vợ con như vậy nào. Vả chăng kẻ dũng không cần thiết phải chịu chết để giữ khí tiết, kẻ rụt rè mến nghĩa, cái gì rồi cũng gắng làm cho được. Tôi tuy yếu nhát, tham sống, tuy vậy cũng biết chiếc lẽ cần chăng, bao gồm đâu đến nổi tự nhấn mình vào trong chiếc nhục gông trói nạm này! tề hạng tỳ thiếp, tôi tớ, còn biết từ bỏ quyết, huống tôi lại không làm được sao? tại vì tôi chịu nhục sống vơ vẩn, nín nhịn ráng sống sống nơi dơ dáy bẩn nhưng mà không tự chối, bởi vì lòng riêng có điều chưa làm được hết, nhận định rằng trọn đời rồi nhưng văn chương không nêu đến đời sau thấy được là sự nhục.
người xưa phú quý mà danh bị vùi dập nói không hết. Chỉ có những người dân trác việt khác thường là được người ta nói tới mà thôi. Văn vương bị giam diễn giải Chu Dịch, Trọng Ni gặp gỡ nạn làm cho kinh Xuân Thu, từ trần Nguyên bị đuổi nên ngâm Lý Tao, Tả Khâu bị mù nên gồm Quốc Ngữ (20), Tôn Tẩn bị chặt chân, trình diễn binh pháp, Bất Vi bị đày sang khu đất Thục, đất Lữ Lâm (21) còn truyền lại sinh hoạt đời, Hàn Phi bị tù sinh sống Tần, viết Thuyết Nan với Cô Phẩn (22), ghê Phi cha trăm thiên đa phần do thánh hiền khô phát phẫn mà lại làm ra. Những người này đều sở hữu cái uất ức trong trái tim không phân bua được đạo của mình, vì vậy thuật câu hỏi cũ để lại cho người sau này vậy. Tề xem Tả Khâu không có mắt, Tôn Tẫn bị chặt chân, trọn đời không thể làm được bài toán gì, nên lui về viết sách nhằm hả điều căm giận, mong muốn lấy câu văn suông khiến cho đời nghe biết mình. Tôi trộm không chịu nhún nhường, cũng muốn ký thác bản thân vào gần như lời khoảng thường, search kiếm thu nhặt đều chuyện cũ thải trừ trong thiên hạ, xét qua câu hỏi làm, tóm tắt trước sau, xét câu hỏi thành, bại, hứng, vọng, trên từ Hiên Viên (23) dưới mang đến ngày nay, làm mười biểu, mười hai bản kỷ, tám thư, tía mươi cụ gia, bảy mươi liệt truyện, cộng tất cả là một trăm ba mươi thiên. Ý tôi cũng muốn xét trong vòng trời đất, thấu trong cả sự đổi khác từ xưa mang lại nay; làm cho thành lời nói của một nhà. Nhưng khởi thảo chưa dứt thì chạm mặt phải cái họa này! nuối tiếc sách chưa xong xuôi nên chịu khố hình mà không có vẻ giận. Giá bán tôi vẫn làm xong sách ấy rồi, đựng giấu nó vào chỗ danh sơn, truyền mang lại con bạn của nó, phạt khắp các ấp lớn, đô thị to, thì tôi cũng xin liều với loại nhục kia, dù bị thịt vạn lần cũng có gì là hối hận hận.

thế nhưng điều đó có thể bàn cùng với bậc tri giả, chứ cực nhọc lòng với lũ tục nhân. Vả chăng đã thất bại rồi thì khó ăn nói ở vị trí thấp yếu bị lắm kẻ chê bai. Tôi vày nói năng mà mắc phải cái vạ này, lại thêm bị hàng xóm chê cười, làm cho nhục cả phụ vương ông, còn phương diện mũi nào và lại bước mang lại nấm mồ của bố mẹ nữa? Tuy đến trăm đời cũng chỉ bao gồm thêm ô nhục nhưng mà thôi.
đến nên, ruột một ngày chín lần quặn đau, ngồi rưng rưng như mất loại gì, đi ra thì lưỡng lự đi đâu. Mỗi một khi nghĩ mang lại điều nhục đó thì các giọt mồ hôi vẫn cứ đầm sống lưng ướt áo. Thân mình làm quan ở nơi khuê các, ý muốn ẩn mình vào chỗ hang sâu núi thẩm làm sao được đâu! cho nên vì thế đành nổi chìm theo tục, quỵ luỵ theo đời để ý muốn thỏa được cái điều điên dở người này.
nay tôi được thiếu hụt Khanh dạy đề xuất cử bạn hiền tiến kẻ sĩ chẳng đề xuất ngược với lòng riêng của mình sao? Dù hy vọng tô vẽ số đông lời phù phiếm, nhằm tự cãi thì cũng vô ích, gia thế chẳng tin, chia sẻ thêm nhục nhã! Dẫu sao đợi mang đến ngày chết bài toán phải trái mới định.
Thơ chẳng thể nói hết ý, chỉ bày qua lời lẽ quê mùa. Kính lạy nhị lạy (24)”.
Lại nói đến Chinh phụ ngâm, tất cả lẽ người nào cũng ấn tượng cùng với đoạn dịch tuyệt vời này:
chàng tuổi trẻ vốn loại hào kiệt,
Xếp cây viết nghiên theo câu hỏi đao cung.
Thành liền muốn tiến bệ rồng,
Thước gươm sẽ quyết chẳng dung giặc trời.
Chí có tác dụng trai dặm nghìn domain authority ngựa,
Gieo Thái Sơn nhẹ tựa hồng mao.
Giã nhà treo bức chiến bào,
Thét roi cầu Vị, ào ào gió thu
Nghe nói mộ Đặng Trần Côn đã bị di sang nơi khác để làm nơi đổ rác mang lại thành phố. Chuyện thọ rồi. Nhưng vĩnh viễn là CHINH PHỤ NGÂM KHÚC của Người. Liệu có ai chôn được nó không? Muốn hiểu một câu thơ cổ nói tầm thường và một câu trong nguyên tác của Đặng Trần Côn là không dễ dàng. Càng khó rộng khi con người ngày ni đua tốc độ vì cạnh tranh kỹ thuật có lại. Muốn tiếp nhận những giá trị nhân bản có lẽ cần phải sống chậm hơn, bớt cạnh tranh khốc liệt hơn. Cần có sự mở trung ương khai trí cùng biết buông vứt thì mới hoàn toàn có thể giống như người xưa, biết được lẽ sống làm việc đời mà lại coi tử vong nhẹ tựa hồng mao.
----------------------------
1. Thiếu Khanh: tên tự của Nhâm An – túc hạ là tiếng xưng hô so với người tôn trọng. Nhâm An làm cho thứ sử Ích Châu bị can vào bài toán cùng hoàng thái tử nổi loạn, bị giam và tiếp nối bị giết. Nhâm An bị giam viết thư cho tư Mã Thiên lúc này làm lang trung lệnh chắc rằng nhờ can thiệp giúp nhằm khỏi chết. Tứ Mã Thiên nhận thấy không thể có tác dụng được bèn biểu thị cảnh ngộ của mình. Thư này sẽ không ở vào Sử cam kết nhưng rất cần để hiểu biết trọng điểm sự của tác giả
2. Rất lâu rồi cứ mang lại cuối đông thì xử quyết tội nhân. Bấy giờ thiếu hụt Khanh sắp tới bị hành hình
3. Chỉ thiếu Khanh
4. Bị giảm dương vật
5. Ung Cừ và Cảnh Giám đầy đủ là hoạn quan. Việc của thương Ưởng coi Thương Quân liệt truyện
6. Hán Vũ Đế ngồi xe cộ với thái giám Triệu Đồng, Viện Tì can. Trờ lên kể loại nhục của kẻ hoạn quan : Ung Cừ, Cảnh Giám, Triệu Đồng phần đa là hoán vị quan
7. Ý nói mình cấp thiết giúp gì Nhâm An được. Bài xích này nói bóng vày không thể nói thẳng. Ý Nhâm An muốn tiến cử kẻ sĩ, có nghĩa là nhờ bốn Mã Thiên tiến cử mình
8. Bấy giờ tứ Mã Thiên làm lang trung lệnh. Đó là 1 trong những chức quan lớn lo việc xem giấy tờ ở trong nhà vua. Có những người dân tự hoán vị mình để được làm, nhưng người sáng tác chỉ thấy xấu hổ
9. Nguyên văn: “bất cơ”
10. Đất hồ ở cao nên khi đánh yêu cầu ngẩng đầu lên
11. Vua Hung Nô điện thoại tư vấn là Thiền Vu, dưới Thiền Vu bao gồm tả-hiền-vương cùng hữu-hiền-vương
12. Lý Quảng Lợi là anh ruột của Lý phu nhân bấy tiếng được vua yêu làm cho Nhị Sư tướng quân tiến công Hung Nô, Lý Lăng ở bên dưới sự điều khiển của Lý Quảng Lợi, xin tự cầm một nhóm biệt kích. Nhà vua nghe Thái Sử Công bè bạn với Lăng, ngăn chặn lại Nhị Sư
13. Đời Vũ Đế cho người ta rước tiền nộp vào kho để chuộc tội
14. Fan bị cung hình chuyển xuống công ty nuôi tằm cho kín đáo gió, sợ hãi nguy cho tính mạng, điện thoại tư vấn là công ty tằm
15. Bốn Mã Thiên làm cho Thái Sử Công ngoài vấn đề viết văn có tác dụng sự còn xem sao, xem lịch
16. Năm hình: tự khắc vào mặt, xẻo mũi, cắt dương vật, chặt chân với chặt đầu
17. Ý nói được phong tước vương – thời trước vương hầu tự xưng là “cô”
18. Nơi những quan bị tội nặng trĩu ở kia để chờ vua xét xử
19. Bài toán Bành Việt xem Hán Cao Tổ bản kỷ, việc Giáng Hầu xem nai lưng thừa tướng cụ gia, vấn đề Quý ba xem bố Loan bộ liệt truyện, việc Quán Phu coi Ngụy Kỳ, Vũ An Hầu liệt truyện
20. Tả Khâu Minh làm sách Tả Truyện cùng sách Quốc Ngữ
21. Sách Lữ Lâm cũng hotline là Lã Thị Xuân Thu
22. Thuyết nam, Cô Phẫn là nhì thiên làm việc trong sách Hàn Phi Tử
24. Nhâm An nhờ tư Mã Thiên cứu mình.Tư Mã Thiên nhận ra không thể có tác dụng được đành phải biểu lộ hoàn cảnh của mình, từ bỏ mạt gần kề mình. Nói là trả lời, nhưng không phải là vấn đáp mà là biểu lộ tâm sự.